Tai súp lơ trong võ thuật là gì? Có nguy hiểm không?
Khi nhắc đến những người tập MMA, judo hay wrestling, bạn sẽ dễ bắt gặp hình ảnh một số võ sĩ có đôi tai sưng to, biến dạng và gồ ghề. Hiện tượng này thường được gọi là tai súp lơ. Đây là một chấn thương đặc trưng trong võ thuật, thể thao đối kháng và thậm chí cả bóng bầu dục. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ tai súp lơ là gì, nguyên nhân gây ra, mức độ nguy hiểm, cũng như cách phòng tránh và xử lý hiệu quả.
Tai súp lơ là gì?
Trong giới võ thuật, đặc biệt là các môn đối kháng như boxing, MMA, Judo hay BJJ, hình ảnh những đôi tai sưng to, biến dạng không còn xa lạ. Hiện tượng này được gọi là tai súp lơ. Tên gọi này xuất phát từ hình dáng của tai khi bị sưng và xơ hóa, trông giống bề mặt lổn nhổn của bông súp lơ.
Về mặt y học, tai súp lơ là tình trạng tổn thương phần sụn và mô mềm của tai ngoài. Khi tai chịu tác động mạnh hoặc ma sát liên tục, các mạch máu nhỏ bên trong bị vỡ, khiến máu và dịch tích tụ giữa sụn và da. Nếu không được xử lý kịp thời, phần dịch này sẽ đông lại, làm mô sẹo hình thành và khiến tai biến dạng vĩnh viễn.
Nguyên nhân gây tai súp lơ
Tai súp lơ thường xuất hiện ở những võ sĩ phải chịu lực va chạm trực tiếp vào vùng tai. Các môn võ có thể gây ra tình trạng tai súp lơ bao gồm:
-
MMA: Võ tổng hợp là sự kết hợp của nhiều phong cách và kỹ thuật chiến đấu khác nhau. Các kỹ thuật này bao gồm grappling (vật), đấm và đá đối thủ. Việc có nhiều cách để khống chế đối thủ cũng đồng nghĩa có nhiều khả năng gây chấn thương cho tai và các bộ phận khác trên cơ thể. Ví dụ: khi tấn công đối thủ bằng tay hoặc chân, đòn đánh có thể trực tiếp trúng vào tai, khiến máu tụ lại bên trong.
-
Boxing: Boxing là một trong những môn thể thao đối kháng phổ biến và được biết đến nhiều nhất, trong đó võ sĩ chỉ sử dụng nắm đấm để tấn công. Mặc dù đòn đánh vào thân người được phép để hạ gục đối thủ, nhưng các võ sĩ thường ưu tiên tấn công vào đầu vì hiệu quả hơn.
Chỉ cần vài cú đấm mạnh trúng vào tai là đã có thể gây tổn thương. Bạn có thể để ý rằng các võ sĩ boxing khi phòng thủ luôn che chắn vùng mặt để tránh những đòn đánh này, vì vậy tai súp lơ khá hiếm gặp ở boxing. Tuy nhiên, một võ sĩ chuyên nghiệp vẫn có thể lợi dụng sơ hở trong thế thủ của bạn để tung cú đấm trúng đích. -
Wrestling: Vật là môn thể thao tập trung vào grappling và các đòn quật ngã. Chấn thương tai súp lơ rất phổ biến trong wrestling, bởi các đô vật thường phải dùng lực ép và kẹp đầu đối thủ, khiến tai bị va đập mạnh liên tục. Việc này làm máu khó lưu thông và dẫn đến tình trạng tai sưng cứng. Vì lý do này, các đô vật thường sử dụng dụng cụ bảo vệ tai có hình dạng giống tai nghe.
-
Muay Thái: Mặc dù tai súp lơ không thường xảy ra với các võ sĩ Muay Thái, nhưng vẫn có khả năng xảy ra. Đây là môn võ mà võ sĩ sử dụng nắm đấm, cùi chỏ, đầu gối và ống chân để tung ra các đòn đánh mạnh.
Tuy nhiên, việc đánh trực diện vào mặt trong Muay Thái không phổ biến như boxing, bởi kỹ thuật thủ khá kín kẽ và các trận đấu thường xoay quanh việc tấn công vào thân người. Dù vậy, một võ sĩ có kỹ năng cao vẫn có thể gây tổn thương tai đối phương trong khi thi đấu. -
Brazilian Jiu Jitsu (BJJ): BJJ cũng là môn võ thiên về grappling giống wrestling nên rất dễ gây chấn thương tai cho người tập. Có người cho rằng đai cao trong BJJ sẽ dễ bị tai súp lơ hơn, nhưng thực tế nhiều người mới tập (đai trắng) đã gặp tình trạng này chỉ sau vài tuần.
Trong các buổi tập, việc lăn xả trên sàn với bạn tập khiến phần ngoài của tai bị ma sát và tổn thương. Một số đòn khóa cũng có thể gây đau nặng ở tai, điển hình là đòn “triangle choke” (khóa tam giác).
Một yếu tố quan trọng là tần suất tập luyện. Võ sĩ tập luyện cường độ cao, va chạm liên tục, không để tai có thời gian hồi phục sẽ dễ bị tai súp lơ hơn.
Dấu hiệu của việc hình thành tai súp lơ
Tai súp lơ không hình thành ngay lập tức mà tiến triển qua nhiều giai đoạn:
-
Giai đoạn đầu: Tai đỏ, sưng, nóng và đau khi chạm vào. Có cảm giác căng tức, đặc biệt khi nằm nghiêng.
-
Giai đoạn ứ dịch: Xuất hiện khối mềm ở tai, có thể di chuyển nhẹ khi ấn vào. Đây là dịch và máu tích tụ dưới da.
-
Giai đoạn xơ hóa: Nếu không điều trị, dịch đông lại thành cục cứng, làm sụn biến dạng. Tai trở nên dày, cứng, mất hình dáng ban đầu.
Việc phát hiện sớm và xử lý kịp thời có thể ngăn ngừa biến dạng vĩnh viễn.
Tai súp lơ có nguy hiểm không?
Về mặt sức khỏe, tai súp lơ thường không đe dọa tính mạng nhưng nếu bị nặng và không chữa trị, nó có thể gây:
-
Biến dạng vĩnh viễn: Mất thẩm mỹ, đặc biệt với những người không muốn gắn bó lâu dài với võ thuật.
-
Nguy cơ nhiễm trùng: Khi da bị rách hoặc sưng viêm, vi khuẩn có thể xâm nhập gây viêm sụn tai.
-
Suy giảm thính lực: Trường hợp hiếm, nếu tổn thương lan vào ống tai.
-
Ảnh hưởng tâm lý: Một số người tự ti với ngoại hình sau khi tai biến dạng.
Trong môi trường võ thuật chuyên nghiệp, nhiều võ sĩ coi tai súp lơ là “huy hiệu danh dự”, minh chứng cho quá trình khổ luyện. Tuy nhiên, với người tập phong trào, đây là chấn thương nên phòng tránh.
Cách điều trị tai súp lơ
Tai súp lơ là một dạng biến dạng vĩnh viễn của tai, nhưng trong một số trường hợp vẫn có thể điều trị được. Phương pháp điều trị phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng, kích thước vùng tổn thương và thời gian đã trôi qua kể từ khi tai bị chấn thương. Lý tưởng nhất là xử lý trong vòng vài giờ đầu để tăng khả năng phục hồi nguyên trạng.
Một phương pháp điều trị là phẫu thuật tạo hình tai (Otoplasty), trong đó bác sĩ sẽ chỉnh lại phần sụn và khâu cố định, đặc biệt nếu tai bị vểnh ra ngoài. Sau phẫu thuật, võ sĩ cần nghỉ tập và thi đấu ít nhất hơn một tuần.
Ngoài ra, còn có phương pháp sử dụng nam châm. Sau khi rút hết dịch trong tai, người bệnh sẽ đặt nam châm ở hai mặt của vùng bị ảnh hưởng. Cách này giúp giảm viêm và sưng trong vòng 2-3 ngày, nhưng chỉ hiệu quả nếu tai chưa bị tổn thương quá nặng. Trong trường hợp nghiêm trọng, phẫu thuật vẫn là lựa chọn được nhiều vận động viên ưu tiên.
Điều quan trọng là không nên tự ý chọc hút dịch tại nhà vì có thể gây nhiễm trùng và làm tình trạng nặng hơn.
Video: Tại sao võ sĩ lại có tai súp lơ
Cách phòng tránh tai súp lơ
-
Đeo bảo vệ tai (headgear hoặc ear guard)
Khi luyện tập grappling, BJJ hay MMA, việc sử dụng headgear chất lượng cao là biện pháp bảo vệ tai hiệu quả nhất. Thiết bị này giúp hấp thụ lực tác động, giảm ma sát và hạn chế tổn thương khi xảy ra va chạm. -
Luyện kỹ thuật đúng để giảm va chạm trực tiếp vào tai
Thực hành kỹ thuật chuẩn không chỉ giúp thi đấu tốt hơn mà còn phòng tránh chấn thương. Trong BJJ, hãy chú ý định vị đầu đúng cách và tránh để tai bị ép xuống sàn khi vật. -
Xử lý chấn thương kịp thời
Ngay khi phát hiện tai sưng đỏ, đau hoặc tụ dịch, cần chườm lạnh để giảm sưng và nhanh chóng đi kiểm tra y tế. Thời gian xử lý lý tưởng là trong vài giờ đầu sau chấn thương để giảm nguy cơ biến dạng. -
Chọn headgear vừa vặn và vệ sinh thường xuyên
Headgear cần ôm vừa đầu, có đệm dày và điều chỉnh dễ dàng để bảo vệ toàn bộ vùng tai, thái dương và hàm. Sau mỗi buổi tập, nên làm sạch để tránh vi khuẩn tích tụ gây nhiễm trùng. -
Nghỉ ngơi hợp lý và giảm áp lực lên tai
Nếu tai bị đau, hãy tạm ngừng tập để cơ thể phục hồi. Tránh để tai chịu lực hoặc cọ xát liên tục nhằm hạn chế tổn thương mô. -
Giữ vệ sinh tai sạch sẽ
Sau khi tập luyện, lau khô vùng ngoài tai và giữ tai luôn sạch. Không dùng tay bẩn hoặc vật cứng đưa vào ống tai để tránh viêm nhiễm.
Tai súp lơ là một “Thành tích”
Trong thế giới võ thuật, tai súp lơ được nhìn nhận theo nhiều cách khác nhau. Với các võ sĩ chuyên nghiệp, đó là minh chứng rõ rệt cho sự khổ luyện. Ngược lại, với những người không quen thuộc với võ thuật, hình dạng đặc biệt này có thể gây ngạc nhiên hoặc tạo cảm giác e dè.
Ở một số môn như Brazilian Jiu Jitsu hay wrestling, tai súp lơ gần như trở thành dấu hiệu nhận dạng của người tập lâu năm. Tuy nhiên, dù mang ý nghĩa biểu tượng, đây vẫn là một dạng chấn thương cần được quan tâm và phòng ngừa để tránh ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe.
Kết luận
Dù tai súp lơ không phải chấn thương nguy hiểm đến tính mạng, nhưng nó vẫn có thể ảnh hưởng đến thính lực và gây nhiễm trùng nếu không được điều trị đúng cách, khiến việc thi đấu trở nên khó khăn hơn. Trong các môn võ đối kháng, chấn thương là điều khó tránh khỏi, nên việc bảo vệ an toàn cho bản thân phải luôn được đặt lên hàng đầu. Không phải võ sĩ MMA nào cũng gặp tình trạng này, nhưng nguy cơ vẫn luôn tồn tại.
Vì vậy, các huấn luyện viên và chuyên gia đều khuyến nghị võ sĩ nên sử dụng đầy đủ trang bị bảo hộ khi sparring và tập luyện để giảm thiểu rủi ro.
Tham khảo các sản phẩm của Epic tại đây
Bài viết khác